Lý Thừa Càn (chữ Hán: 李承乾; 619 - 5 mon 1, năm 645[1]), tự Cao Minh (高明), thụy hiệu là Thường Sơn Mẫn vương (恆山愍王), đàn ông trưởng của Đường Thái Tông Lý Thế Dân với Trưởng Tôn phi tần.
Ông là fan được Đường Thái Tông lập làm Thái tử đầu tiên, dẫu vậy kế tiếp bị Thái Tông truất phế và lập em trai của ông là Tấn vương Lý Trị làm cho Thái tử.
Bạn đang xem: Lý thừa ngân tên thật
Mục lục
Xem thêm: Mỹ: Tổng Thống Biden Nhậm Chức
1 Thời trẻ 2 Thái tử 3 Mâu thuẫn với Lý Thái 4 Bị phế với tạ thế 5 tổ ấm 5.1 Phú chủng loại 5.2 Thê thiếp đáp 5.2.1 Nam sủng 5.2.1.1 Con cháu 6 Crúc đam mê 7 Xem thêmThời tthấp < sửa | sửa mã nguồn>
Lý Thừa Càn sinh năm 619, không lâu sau khoản thời gian ông nội là Đường Cao Tổ Lý Ulặng lập yêu cầu nhà Đường. Ông là con trai trưởng của Tần vương vãi Lý Thế Dân với Vương phi Trưởng Tôn thị, được lấy tên là Thừa Càn vì ông sinh ra tại Thừa Càn điện (承乾殿) ở Thái Cực cung (太极宫). Tên điện thoại tư vấn của ông tuy lấy theo thương hiệu hoàng cung nhưng đặt, nhvừa ý tđọng sâu xa, thừa càn tức thị thừa kế hoàng nghiệp, thống lĩnh càn khôn (承继皇业，总领乾坤). Cái tên này cũng chính là ông nội Lý Uim trực tiếp đặt cho ông[2].
Năm 6trăng tròn, ông dược phong Thường Sơn Quận vương vãi (恆山郡王), đúng vào thời khắc nhì em trai là Lý Thái và Lý Khác cũng được phong. Năm 622, ông lại được cải phong có tác dụng Trung Sơn Quận vương vãi (中山郡王). Cùng năm đó, cháu Điện thoại tư vấn Trưởng Tôn thị bởi biểu cô là Trưởng Tôn Gia Khánh (长孙家庆) được phong làm độc giả thuộc tlỗi chống cùng với Thừa Càn[3].
Năm 624, ông được cải phong Trung Sơn vương vãi (中山王). Lúc đó Tần vương vãi Lý Thế Dân vừa bình định Vương Thế Sung, sẽ cho mời 2 vị Nho sĩ là Lục Đức Minh (陆德明) cùng Khổng Dĩnh Đạt (孔颖达) về che dạy dỗ Thừa Càn kiến thức về Nho giáo[4][5]. Cùng năm kia, Lý Thế Dân sử dụng em trai của Trưởng Tôn Gia Khánh là Trưởng Tôn Tường (长孙祥) cũng nhập tủ phú học cùng Thừa Càn.
Thái tử < sửa | sửa mã nguồn>
Năm 626, Lý Thế Dân đăng quang vua sau khi thịt anh trai là Thái tử Lý Kiến Thành với em trai là Tề vương Lý Nguim Cát trong Sự đổi thay Huyền Vũ môn, Trưởng Tôn thị được phong Hoàng hậu. Với thân phận là bé đích trưởng cao thâm, 7 tuổi Lý Thừa Càn được thân phụ phong ngay lập tức làm Hoàng hoàng thái tử.
Lý Thừa Càn được sử gia thừa nhận xét hoàn hảo bạn dạng tính, phong cách anh tuấn, được Thái Tông vô cùng thương yêu. khi đó, thầy của Thừa Càn là Lý Cương (李綱) gồm tật quan yếu đứng ngồi, chỉ rất có thể ngồi kiệu mang đến giảng học tập đến Thái tử. Thừa Càn sẽ từ bỏ mình đón chào thầy giáo, thái độ cực kỳ cung kính. Sau Lúc Lý Cương khuất, Thái tử còn đích thân lập bia mộ cho ông[6][7].
Năm 630, nhằm mục đích tôn tsanaklidou.comnh cần lao của đại thần Đỗ Nhỏng Hối (杜如晦), Thái Tông ngầm cho Thừa Càn mang đến thăm Như Hối Khi ông bệnh tật. Cũng trong những năm kia, Thái Tông trao đến ông quyền xử lý những kháng nghị pháp luật yên cầu phúc thđộ ẩm phần nhiều phán quyết của Thượng thư tỉnh giấc (尚書省), tạo nên dựng một quan hệ phúc phđộ ẩm giữa cơ quan trung ương đơn vị nước và Hoàng đế. Đại thần Lý Cương và Tiêu Vũ (蕭瑀) được phân mang lại hỗ trợ Thái tử giải pháp xử lý quá trình, mọi khi Thái tử nghe tsanaklidou.comệc chính sự, đa số vì 2 bạn này cùng Phòng Huyền Linh giúp sức.
Năm 631, Thái tử tổ chức triển khai lễ trưởng thành. Cùng năm đó thì ông bị bệnh, Thái Tông muôn phần lo ngại. Trước đây, Thái Tông không ưa Phật giáo cùng Đạo giáo, cho rằng mê tín, thế nhưng sau thời điểm nghe cách tiến hành cầu đảo của Đạo gia, bèn mời ngay Đạo sĩ Tần Anh (秦英) đến cầu đảo. Thái tử khỏi căn bệnh, Thái Tông vui vẻ, bèn không đúng 3 tín đồ xuống tóc, rồi nhân kia mang đến tu tạo Tây Hoa quán với Phổ Quang tự[8].
Năm 633, Thái tử Thừa Càn lại sinch căn bệnh. Thái Tông băn khoăn lo lắng mệnh cao tăng Tây Trúc cầu hòn đảo ngày đêm, phù trì độ trì mang lại Thái tử. Nhanh hao cngóng tiếp đến, Thái tử ngoài bệnh, Thái Tông vui mắt thưởng trọn cho những cao tăng lụa là, gấm vóc. Nhân hại Thái tử vượt cực khổ trau xanh dồi kỹ năng, Thái Tông lệnh cấm đoán Thái tử đọc sách không ít, mà chỉ tsanaklidou.comệc cùng Khổng Dĩnh Đạt nói chuyện về chi phí nhân xưa. Dù thế, Thừa Càn không đa số không kiêu ngạo từ đại, bỏ bê tsanaklidou.comệc học, trái lại còn trau xanh dồi cao hơn khả năng ghê bang tế cụ. Có lần, Thái Tông thử hỏi ông về kế sách trị nước, ông ngay thức thì tsanaklidou.comết ngay lập tức 3 trang giấy, nội dung đem luật pháp làm trọng, là điều cnạp năng lượng bạn dạng bao gồm yếu ớt của câu hỏi an bang tế vắt. Đường Thái Tông đọc chấm dứt, khác thường vui miệng, ko ngớt lời khen ông trước bá quan tiền vnạp năng lượng võ[9].
Năm 635, ông hôn phối với Tô thị, đàn bà của Tô Đản (苏亶), con cháu gái của đại thần nhà Tùy là Tô Uy (苏威). Cùng năm kia, Thái thượng hoàng chầu trời, Thái Tông bận vấn đề lo tang lễ mà lại lười nhác câu hỏi triều thiết yếu. khi kia, Thái tử Lý Thừa Càn được mệnh giám quốc, thống trị vấn đề bự nhỏ trong triều. Sau khi tang lễ sẽ lo tinh tế, Thái Tông trở về núm quyền, nhưng mà Thái tử vẫn được giao gần như vấn đề quốc sự nhỏ. Từ kia sau đây, mỗi một khi Thái Tông bong khỏi Trường An, Thái tử mọi được giao tsanaklidou.comệc giám quốc.
Năm 636, khi được 17 tuổi, người mẹ của Thừa Càn là Trưởng Tôn Hoàng hậu lâm bệnh trở nặng. Ông kiến nghị cùng với mẹ đưa ra ân xá cõi trần cùng khuyến nghị muôn dân đi tu theo Phật giáo cùng Đạo giáo nhằm mục đích hưởng trọn thánh ân. Hoàng hậu không đồng ý, do biết rằng Thái Tông ko chất nhận được Đạo giáo và Phật giáo giữ hành rộng thoải mái. Thái tử Thừa Càn tiếp đến bàn luận với Phòng Huyền Linc nhằm ông giới thiệu ý kiến đề xuất cùng với Hoàng đế. Thái Tông mong muốn đại xá nhân gian, dẫu vậy bị Trưởng Tôn Hoàng hậu ngăn uống cản. Năm kia, Hoàng hậu qua đời.
Mâu thuẫn cùng với Lý Thái < sửa | sửa mã nguồn>
Vào thời điểm này, Ngụy vương vãi Lý Thái, em trai thuộc chị em với Thái tử nổi tiếng là 1 fan thông tuệ văn cmùi hương, được Thái Tông sủng ái hơn hẳn Thừa Càn. Lý Thái từ khóa lâu tất cả trọng tâm ý muốn sửa chữa anh trai, càng ra sức rèn luyện với không xong xuôi gây khó dễ đến Thái tử.
Năm 641, Thái Tông gồm tsanaklidou.comệc đi Tây tởm Lạc Dương, Thái tử Lý Thừa Càn nhấn mệnh giám quốc, phú giúp là cậu của người mẹ ông, Cao Sĩ Liêm (高士廉). Trong thời gian này, Lý Thừa Càn ko vừa lòng với các lời can gián của Vu Chí Ninh (于志寧), bèn phái trinh sát gồm 2 người là Trương Sư Chính (張師政) cùng Hột Can Thừa Cơ (紇干承基) nhằm giết mổ Chí Ninc, cơ mà 2 bạn những thấy Chí Ninch đã khóc lóc trước linch cữu của Trưởng Tôn hoàng hậu, bèn thôi không thịt ông ta nữa. Trong thời gian này, Lý Thái lôi cuốn đại thần vào triều, đã dần dần chiếm được 5 sự yêu dấu của Thái Tông vượt trên Thái tử. Đại thần Chử Toại Lương (褚遂良) can loại gián, do vấn đề này đang khiến cho hiềm khích, Thái Tông bèn ban thưởng trọn hậu hĩnh tiền tài đến Thái tử, khiến ông dần chi tiêu sang chảnh lãng phí. Trương Huyền Tố (張玄素) can ngăn Thái tử, khiến cho Thái tử khó tính và không đúng bạn tiến công đập ông ta suýt mất mạng.
Trong triều dần chia ra trường phái cỗ vũ Thái tử cùng Ngụy vương Lý Thái, đảng trỡ kịch liệt căng thẳng và ngày dần lộ liễu. Để tương khắc và chế ngự vấn đề này, Thái Tông sẽ mệnh đại thần Ngụy Trưng làm thầy dạy mang lại Thái tử, tuy vậy phần đa tin đồn thổi vẫn ko thuyên ổn giảm. Tuy nhưng, năm 643, Thái Tông công khai tuim tía, nếu Thái tử bất ngờ mệnh chung, thì fan quá kế là nam nhi Thái tử, Lý Tượng (李象), chứ đọng chưa phải một Hoàng tử làm sao khác.
Tương truyền, Thái tử Lý Thừa Càn ham mê mê phụ nữ nhân, đam mê ca nuốm, săn uống phun cùng thường tiêu tốn lãng phí thời hạn vào đều vật dụng này. Ông thường thực hiện phần đa tục lệ của mang y phục Đột Quyết và nói giờ đồng hồ Đột Quyết, và quan trọng ưa chuộng lối gặm trại của Đột Quyết. Những hành tsanaklidou.com của Thái tử tạo nên Hoàng đế khôn cùng khó tính. Thậm chí, ông còn sủng ái một phái nam nhân, tsanaklidou.comết tên là Xứng Tâm (稱心). Bên quanh đó đồn rằng hai người dân có cảm tình như phái nam cô bé. Ông còn sủng ái các Đạo sĩ nlỗi Tần Anh với tsanaklidou.com Linh Phù (韋靈符), chỉ định đến chúng ta cần sử dụng pháp thuật. Thái Tông biết chuyện, ngay tức khắc xử chết Xứng Tâm với các Đạo sĩ. Thừa Càn nhận định rằng Lý Thái là kẻ bđộ ẩm báo hoàng thượng đề nghị khôn xiết hận Lý Thái.
Buồn rầu do chết choc của Xứng Tâm, Thái tử các tháng không thượng triều và sai khiến lập đền thờ Xứng Tâm tức thì trong Đông cung.
Bị truất phế cùng khuất < sửa | sửa mã nguồn>
Lúc ấy, Ngụy vương Lý Thái sẽ vững táo tợn trường phái trong triều, những người dân này liên tiếp truyền tin ca tụng năng lực của Lý Thái, nỗ lực tạo nên quần thần tin rằng Lý Thái mới xứng danh làm Thái tử. Lý Thừa Càn ngày càng sốt ruột, tức tốc đàm luận với cận thần sách lược ứng phó. Những liên minh của ông bao gồm fan chú Hán vương Lý Ngulặng Xương (李元昌), Đại tướng mạo quân Lý An Nghiễm (李安儼), fan bạn bè chúng ta Triệu Tiết (趙節) cùng em rể là Phò mã Đỗ Hà (杜荷), nam nhi Đỗ Như Hối và là ông xã của em gái Ông Trần Ngọc Thành Dương công chúa. Sau này, ông còn mời Đại tướng tá Hầu Quân Tập (侯君集) làm cho đồng minh, mưu đồ gia dụng tạo làm phản.
Năm 643, em trai không giống mẹ của ông là Tề vương Lý Hựu (李祐) bất mãn với cận thần của ông là Quyền Vạn Kỉ (權萬紀), vẫn giết thịt Vạn Kỉ và nổi loàn. Cuộc nổi loàn nhanh lẹ bị đánh bại, bị tóm gọn trong team kia gồm thủ công của Thái tử là Hột Can Thừa Cơ (紇干承基). Để tự bảo đảm mình, Thừa Cơ vẫn tiết lộ âm mưu của Thái tử khiến Thái Tông khôn cùng chấn đụng. Thái Tông biết cthị trấn, khôn cùng sửng sốt, bèn triệu những đại thần Trưởng Tôn Vô Kỵ, Phòng Huyền Linc mang đến chăm chú sự tình. Cuối thuộc, tội của Thái tử được định. Thái Tông hỏi ý các đại thần nên xử lý nỗ lực như thế nào, tất cả bạn ý kiến đề nghị tha mạng đến Thái tử, Thái Tông phê chuẩn. vua phế Thái tử làm cho thường xuyên dân với ban chết cho các liên minh của Thừa Càn, bao hàm Hầu Quân Tập.
Lúc đầu, Thái Tông nói cùng với Lý Thái sẽ lập ông có tác dụng Thái tử. Nhưng tiếp đến, Thái Tông lại nhanh chóng nhận định rằng chủ yếu mưu thiết bị của Lý Thái vẫn dẫn tới sự lầm con đường của Thừa Càn. Trong một lần, Thái Tông thăm tsanaklidou.comếng Thừa Càn, phế Thái tử đang nói: "Nhi thần vốn vẫn là Thái tử, chẳng hy vọng ngóng gì nữa. Chẳng qua bởi vì Lý Thái liên tục 1-1 với nhi thần, bắt buộc nhi thần bắt đầu đề nghị bàn kế cùng với cận thần nhằm đảm bảo phiên bản thân. Những kẻ tham vọng vô đáy cơ sẽ đẩy nhi thần vào con đường chế tác bội nghịch. Nếu phụ hoàng phong Lý Thái có tác dụng Thái tử, đó là đang lâm vào hoàn cảnh bẫy của hắn."
Thái Tông ngay lập tức cho rằng tiếng nói của Thừa Càn hơp tình hợp lý và phải chăng. Lúc ấy, Trưởng Tôn Vô Kỵ dưng tấu lập một bạn nam nhi không giống của Trưởng Tôn hậu phi, Tấn vương vãi Lý Trị có tác dụng Thái tử, Thái Tông phê chuẩn, bên cạnh đó bắt duy trì fan công ty với giáng quyền Lý Thái. Dù thế, Lý Thái vẫn giữ lại vương vãi vị. Mùa thu năm 643, Thái Tông lưu giữ đày Lý Thừa Càn với Lý Thái mang lại Kiềm Châu (黔州; nay là Trọng Khánh).
Khoảng đầu năm 645, Thừa Càn tạ thế. Thái Tông ra chỉ an táng theo nghi lễ của một vương vãi công. Về sau, cháu nội của Thừa Càn là Lý Quát Chi (李适之) làm quan tiền thời Đường Huyền Tông Lý Long Cơ, sẽ xin đến ông nội mình được truy điệu. Vào năm 736, Huyền Tông truy vấn Tặng Thừa Càn tước Thường Sơn vương vãi (恆山王), thụy là Mẫn (愍).